Sunday, June 25, 2023

jiyan xwebicihkirin e

ew gotina/ bêjara ku dibêje "mafê kesekî tuneye ku wiha bike", ji zimanekî/helwesteke pasîf dertê.
dema mirov (kanibe) bêje, "ez nahêlim ku tu vê neheqiyê/zilmê bikî" ziman û helwest vediguhere ser awayekî aktîf/çalak.

bi awayekî din.
helwesta pasîf: "lazim e tu wiha nekî, ew neheqî ye."
helwesta aktîf: "ez nahêlim ku tu wiha bikî."
jiyan, "xwebicihkirin" e, ango "pozîsyon hilgirtin" e.

pozîsyon, di piraniya jiyanê de kîbûna me him dide der him jî diyar dike.

dema mirov, helwest û pozîsyona xwe şaş diyar bike, gelek tiştên ku dike bêwate yan kêmwate dimînin.

Sunday, June 18, 2023

xwenasînek

xwenasînek:
ez ne "mirovê nivîsê" me, ti caran negiham wê astê.
Divê min bida şopê, lê teraliyê rê li min girt.
Ê min, her axaftin e, anku ger kategorîze bikim dibe ku "mirovê axaftinê" bim.

sewa vê (zanînê) ye, ku dibêjim "ne hewce ye herkes binivîse, lewra, nivîsîn îstidatek e/qabiliyetek e, û wer texmîn dikim ku bi çawaniya mêjiyê mirov re yekeyek girêdayî ye."
qabiliyet, ji zayînê/çêbûnê tên, û zêde naguherin. Divê mirov bi nasîna xwe qabiliyetên xwe kişif bike û bo pêşvebirina wan bişixule.
Ev tiştên bi vî rengî, îşareta astegeriyekê nakin, lê di rastiya xwe de, evan, bingeha pirrengî û pirçandî datînin.
Ev jî, rê li muhbetê vedike.

Monday, June 12, 2023

li dinyaya sêyemîn siyaset

(li ser tayînkirina seroka nû ya Bankeya Navendî ya Tirkiyeyê)

Welatên wek Tirkiyeyê, anku dinyaya sêyemîn, di bin zexta sermayeya navneteweyî de ne.
Rêveberiyên van welatan, bi dest û rizaya sermayeyê tên ser kar û dîsa bi destê wan diçin.

Di welatên bi vî rengî de 'umrê rêvebiran bi qasî razîkirina sermayeyê ye.

Heger ez bi awayekî din bêjim, sermaye, xwedayê dinyaya sêyemîn e; kê bixwaze wî diafirîne, û kê bixwaze wî dikuje.

Bo Tirkiyeyê, ev halûsînasyona ku hikumetê di bîst salan de avakiriye û bi gelê xwe daye qebûlkirin, ev retorîkên ku hatine avakirin, hemû ji aqilê sermayeyê derdikevin.
Em, vî aqilî, di sûretê rêvebiran de dibînin.

Dîsa, li Tirkiyeyê ji mêj ve xetên navendî û sereke ên siyasî bi heman aqilî, bes bi destên qaşo desthilatdaran, hatine avakirin û hilweşandin.

Vê jî bêjim, bila şora min nîvçe nemîne:
Dema dibêjim xet û tevgerên sereke yên siyasî, Kurd û siyaseta wan ji vê ne azade ye.
Bi taybetî, xeta navendî ya siyasî ya Kurdan jî di heman tûrî de ye.

Dema behsa van mijaran vedibe û rastî nîqaşên bi vî rengî têm, ev tiştan (ev rastiyan) tên bîra min.

bextewarî

bextewarî, hîsek e, hundirîn e, ne derveyîn e, tê/divê bê afirandin.
kesek, kesekî bextewar nake.
mirov çi dike, bixwe dike.

mirovên ku kanin xwebixwe bextewar bikin, nayên têkbirin.
ew hêz, hêzeke xwedayî ye.

Sunday, June 4, 2023

siyaseten muflîs

ji 2016an şûnve bo min xeta navendî ya siyaseta Kurdan herî baş bi vî rengî dibe bê wesfandin.
a xirabtir, gelek gelek însanên me hêj 'wekî demên berê' li pey vê xetê diherin.
erê hînbûyînên koman, civatan û civakan zû bi zû naguherin, ew qas ku wextekê şûnve ji rastiyê, aqilê selîm, heta ji fezîletê jî dûr dikevin.
Ta ku tiştek/kesek wan dihejîne û çavên wan vedike.
Dibe ku em vê rewşê wek "aqlê miftekirî" an "feraseta winda" pênase bikin.

Saturday, June 3, 2023

têkçûn, pariyek êş e

têkçûn, pariyek êş e. her însan nikare bi hêsanî daqurtîne. yên dikarin daqurtînin, dikemilin, mezin dibin, qewî dibin, yên nikarin dieşin, diezibin.
qebûlkirina têkçûnê, fezîletek e.
qebûlnekirin, nîşana pevçûneke hundirîn e, ku ew jî ji nekemilînê dertê.

li aliyê din, têkçûn û têkbirin hest/ hîs in; ne tiştên mitleq in. 
bi pirranî, hestên bi vî rengî ji nirxên mirov dizên.
û helbet, gorkesî (îzafî)  ne, tiştek dibe bo mirovekî wek têkçûn, bo mirovekî din wek têkbirin bê têwkirin.
 

İsmet Özel

İsmet Özel üzerine çok çok şey yazılabilir, konuşulabilir elbette. Benim için bir ve tek şey söylemek yeterli: Çok iyi bir şair, ve çok güze...